عزیزان، در نام خداوند و منجی‌مان عیسی مسیح به شما درود می‌گوییم. خوشحالیم و خدا را شکر می‌کنیم که این فرصت به ما داده شده است تا اعتقادات اساسی مسیحیان را تشریح کنیم.
در دروس قبل، بررسی خود را دربارۀ روح‌القدس آغاز کردیم و گفتیم: نخست اینکه، روح‌القدس مثل خدای پدر و پسر، یک شخص است و دارای شخصیت می‌باشد. دوم اینکه، روح‌القدس جزو اشخاص الوهیت می‌باشد و همانند پدر و پسر، خودش خدا است. در این بخش، مطالب دیگری را دربارۀ روح‌القدس به شما تعليم می‌دهيم، لطفاً با دقت به دنبالۀ این درس توجه فرماييد.
اسامی روح‌القدس
این مطلب که روح‌القدس جزو اشخاص الوهیت است و یک شخص می‌باشد، چنین سؤالی را پیش می‌آورد که، روح‌القدس چه نوع شخصی است، یا به‌عبارت دیگر او چه شباهتی دارد؟ وقتی نامهای مختلف خدا را در عهد عتیق مطالعه می‌کردیم با توجه به مفهوم این نامها بعنوان مثال گفتیم که، “خدا کسی است که فراهم می‌کند، شفا می‌دهد و تقدیس می‌کند”. نامهای مختلف خدا به ما نشان می‌دهند که او چه نوع شخصی است و چه کارهايی انجام می‌دهد. همین‌طور نامهای مختلف روح خدا طبیعت و کارهای او را برای ما آشکار می‌کنند.
روح‌القدس
بهترین تعریفی که برای روح خدا می‌شود ارائه داد، این است که “او ذاتی پاک و مقدس دارد. چون ذات یا طبیعت روح خدا کاملاً پاک و مقدس است او روح‌القدس خوانده شده است”. در کتاب مقدس اشاره‌های زیادی به روح‌القدس وجود دارد که می‌توان آنها را ذکر کرد. اما چون حجم این کتاب محدود است در اینجا به فصل یازدهم انجیل لوقا، آیات ۹ تا ۱۳ نظر می‌افکنیم. عیسی در زمینۀ دعا به شاگردان خود فرمود: “پس به شما می‌گویم تقاضا کنید که به شما داده خواهد شد، بجويید که پیدا خواهید کرد، بکوبید که در به روی شما باز خواهد شد. چون هر که بخواهد به دست می‌آورد و هر که بجوید پیدا می‌کند و هر که بکوبد در به رویش باز می‌شود. آیا در میان شما پدری هست که وقتی پسرش از او ماهی بخواهد به عوض ماهی، ماری در دستش بگذارد. یا وقتی تخم مرغ بخواهد عقربی به او بدهد؟ پس اگر شما با اینکه گناهکار هستید، می‌دانید چگونه چیزهای خوب را به فرزندانتان بدهید، چقدر بیشتر پدر آسمانی، روح‌القدس را به آنانی که از او تقاضا می‌کنند عطا خواهد فرمود!”. در اینجا تفاوت آشکاری بین آنچه که بد است و آنچه که خوب است دیده می‌شود. در آیات ۱۱ و ۱۲ کلمات مار و عقرب بیان‌کنندۀ دنیای شریر و تحت تسلط شیطان است. در آیۀ ۱۳ ذکر شده است که بشر خطاکار است چون ما مخلوقات سقوط کرده‌ای هستیم. ولی با این وجود، ما می‌دانیم چگونه چیزهای خوب را به فرزندان خود بدهیم. و البته چقدر بیشتر، پدر آسمانی، روح‌القدس را به کسانی که از او تقاضا می‌کنند می‌بخشد. می‌بینیم که روح‌القدس همان هدیۀ بسیار نیکوست که خدا به کسانی که از او تقاضا می‌کنند می‌بخشد. روح‌القدس خوب و پاک است، اما شیطان برخلاف او، ناپاک و سرچشمۀ تمام بدیها است.
روح قدوسیت
در رسالۀ پولس رسول به رومیان فصل اول، آیۀ ۴، روح خدا، روح قدوسیت خوانده شده است. شاید کسی بپرسد چه فرقی بین قدوسیت و عدالت وجود دارد؟ به‌نظر ما، قدوسیت یا پاکی قسمتی از شخصیت است، به همین علت می‌توانیم بگوییم که قدوسیت جزو وجود خداست. اما عدالت توصیف‌کنندۀ اعمال یک شخص پاک و مقدس است. چرا تمام اعمال خدا عادلانه است؟ چون خدا پاک و مقدس است. روح‌القدس مثل خدای پدر و عیسی خداوند، کاملاً پاک و مقدس است و هیچ گناهی در او نیست. ما ایمانداران به مسیح، باید به روح قدوسیت اجازه بدهیم که زندگی ما را به‌طور کامل کنترل کند و خصوصیات اخلاقی ما را به‌تدریج شبیه خدا بسازد. پولس رسول در این زمینه به مسیحیان افسس نوشت: “دل و ذهن شما باید کاملاً نو شود و سرشت تازه‌ای را که در نیکی و پاکی حقیقی و به صورت خدا آفریده شده است، به خود بپوشانید” (رساله به افسسیان فصل چهارم، آیات ۲۳ و ۲۴). پس این ما هستیم که باید عنان زندگی‌مان را به خدا بسپاریم و مطیع او باشیم، تا روح خدا مرتباً ما را عوض کند و به شکل دلخواه خدا دربیاورد. یکی از مشخصات زندگی مسیحیانِ پُر از روح‌القدس این است که در پاکی و قدوسیت بسر می‌برند، و این نشان می‌دهد که آنها با خدا مشارکت و رفاقت صميمی دارند.
روح فیض
سومین نامی که به روح خدا داده شده است روح فیض است. در رساله به عبرانیان فصل دهم، آیۀ ۲۹ می‌خوانیم: “پس اگر کسی پسر خدا را تحقیر نموده و خونی را که پیمان بین خدا و انسان را اعتبار بخشیده و او را از گناهانش پاک ساخته است، ناچیز شمارد و به روح پُرفیض خدا اهانت نماید، با چه کیفر شدیدتری روبرو خواهد شد!”. فیض، بیان‌کنندۀ لطف و مرحمت خدا نسبت به ما است، اگرچه سزاوار آن نبوده‌ایم. انسان به‌خاطر گناه، سزاوار جهنم و جدايی ابدی از خدا است. در انسان گناهکار و سقوط کرده هیچ قدوسیتی وجود ندارد و به‌هیچ‌وجه قادر نیست خدا را خشنود بسازد. پس چه چیزی باعث شده که محبت خدا شامل حال ما بشود؟ جواب این سؤال فیض خداوند است. کلام خدا به ایمانداران به مسیح می‌فرماید: “زیرا به‌سبب فیض خداست که شما از راه ایمان نجات یافته‌اید و این کار شما نیست بلکه بخشش خداست. این نجات، نتیجۀ کارهای شما نیست، پس هیچ دلیلی وجود ندارد که کسی به خود ببالد.” (رساله به افسسیان فصل دوم، آیات ۸ و ۹). پس حالا که فیض خدا باعث شده ما از گناه و عواقب بد آن نجات بیابیم، روح فیض که همان روح خداست برای ما کار می‌کند تا بتوانیم از تمام برکاتی که در مسیح یافت می‌شود بهره‌مند بشویم. حتی وقتی که مطابق میل و ارادۀ خدا بسر نمی‌بریم روح فیض ما را ملزم می‌کند و حتی اگر احتیاج باشد ما را تأدیب می‌کند تا توبه کرده و مطابق میل خدا زندگی کنیم.
روح داوری و روح آتشين
چهارمین و پنجمین طریقی که روح خدا خود را به ما آشکار کرده است بوسیلۀ اسامی روح داوری و روح آتشين است. در کتاب مقدس، آتش نشانۀ داوری بر گناه و پاکسازی آن است. کتاب اشعیاء نبی فصل چهارم، آیات ۴ و ۵ ضمن اینکه به روح داوری و روح آتشين اشاره می‌کند نشان می‌دهد که مفهوم این دو اسم چیست. کلام خدا می‌فرماید: “هنگامی که خداوند چرک دختران صهیون را بشوید و خون اورشلیم را به روح داوری و روح آتشين از میانش رفع نماید، خداوند بر جمیع مساکن کوه صهیون و بر محفلهايش ابر و دود در روز و درخشندگی آتشِ مشتعل در شب خواهد آفرید، زیرا که بر تمامی جلال آن پوششی خواهد بود”. روح داوری و روح آتشين، گناه و سرکشی را از قلب کسانی که به سوی مسیح می‌آیند پاکسازی می‌کند. وقتی فرزند خدا مرتکب گناه می‌شود، روح‌القدس قویاً او را ملزم و تشویق به توبه می‌کند. به این ترتیب فرزند خدا با بودن گناه در زندگیش نمی‌تواند در راحتی و آرامش بسر ببرد تا اینکه توبه کند و مطیع خدا بشود. وقتی یحیی تعمید دهنده دربارۀ عیسی صحبت می‌کرد چنین گفت: “من شما را با آب تعمید می‌دهم و این تعمید نشانۀ توبۀ شماست ولی کسی که بعد از من می‌آید، از من تواناتر است و من لایق آن نیستم که حتی کفش‌های او را بردارم. او شما را با روح‌القدس و آتش تعمید خواهد داد” (انجیل متی فصل سوم، آیۀ ۱۱). روح‌القدس کار پاکسازی را در ما انجام می‌دهد و بر علیه هر نوع گناه و شرارت اقدام لازم را انجام می‌دهد. او نمی‌تواند گناه را در ما نادیده بگیرد و هیچ اقدامی نکند. هدف روح خدا برای ما ایمانداران این است که روز بروز پاکتر بشویم و بیشتر به‌شباهت خدا در بیاییم. به همین دلیل روح‌القدس در ضمن اینکه بر علیه هر نوع گناه اقدام لازم را به‌عمل می‌آورد، ما را کمک و تقویت می‌کند تا بر هر گناهی پیروز بشویم و زندگی خداپسندانه‌ای داشته باشیم. البته به این شرط که ما خود را از هر لحاظ تسلیم او کنیم و مطیع او باشیم.
وقتی اسامی روح خدا را مطالعه می‌کنیم، در مرحلۀ اول به‌نظر می‌رسد که نامهای روح قدوسیت و روح فیض با نامهای روح داوری و روح آتشين در تضاد هستند! اما بایستی بدانیم که بدون داوری و پاکسازی گناه، فیض و قدوسیتی نمی‌تواند وجود داشته باشد. روح خدا مایل است ما را به‌تدریج به‌شباهت خدا دربیاورد و این کار مستلزم تأدیب هم می‌شود. خدا مایل است که ما از هر گناهی دوری کنیم و زندگی پاک و مقدسی داشته باشیم. به‌همین دلیل روح خدا بر علیه هر گناهی که در زندگی ما هست اقدام لازم را انجام می‌دهد. او به‌خاطر خیریت ما، ما را تأدیب می‌کند چون گناه می‌تواند روزگار ما را سیاه کند. به‌هرحال، روح خدا روح فیض است و تأدیب او نيز با فیض همراه است.
در درس بعد، بررسی خود را دربارۀ اسامی روح خدا ادامه خواهیم داد.
اين مقاله، از کتاب “تعاليم اساسی کتاب مقدس” گرفته شده است. برای مطالعۀ تمام قسمتهای اين کتاب، اينجا را کليک کنيد.